Yeni ekonomi yönetimi ile birlikte haziran ayındaki Merkez Bankası Para Politikası Kurulu Türkiye piyasalarının en değerli gündem maddesi haline geldi. Yeni başkanı Hafize Gaye Erkan başkanlığındaki Para Politikası Kurulu, bu hafta Perşembe günü faiz kararını açıklayacak.
Ekonomim’den Şebnem Turhan ile konuşma Ekonomistlerin beklentileri yüzde 15 ile yüzde 35 arasında değişiyor. Enflasyon yüzde 40’larda olmasına rağmen politika faizi yüzde 8,5’te. Varsayımlara göre en düşük artış beklentisi 650 baz puan, en yüksek artış beklentisi ise 2650 baz puandır. 17 ekonomistin yaptığı varsayımların medyanı yüzde 20-25 olarak belirlendi. Yani en az 1150 baz puanlık artış ekonomistlerin öngörüsü içinde.
Son yıllarda Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, gerek bağımsızlık tartışmaları, gerekse düşük faiz politikası ve ‘faiz önemini yitirdi’ şeklindeki resmi açıklamalar nedeniyle piyasanın çok yüksek beklentilere sahip olmadığı toplantılar haline gelmişti. PPK metinleri birkaç kelime değişikliğiyle yayınlanırken, Merkez Bankası’nın para politikasına ilişkin sinyal alamayan piyasa oyuncularının PPK kararlarına ne TL varlıklar ne de TL varlıklar tepki gösterdi. Faiz açıklamalarının ardından dolar/TL, Borsa İstanbul ve Euro/TL’de herhangi bir hareket olmadı.
SON ARTIRIM 2021 MARTTA YAPILDI
Merkez Bankası politika faizindeki son artış Mart 2021’de, Naci Ağbal’ın başkanlığının son döneminde yapıldı. Ağbal başkanlığındaki Para Politikası Kurulu Mart ayı toplantısında politika faizini 2 puan artırarak yüzde 17’den yüzde 19’a çıkardı. Bu artış Ağbal’ın başkanlığının sonunu getirdi. 19 Mart 2021’de cumhurbaşkanı olan Şahap Kavcıoğlu döneminde politika faizine hiçbir zaman zam yapılmadı. 26 ay boyunca politika faizinde indirim yapılırken, son indirim 50 baz puan olarak Şubat 2023’te yapıldı. Mart 2021’den itibaren politika faizinde 1050 baz puan indirime gidildi.
Yeni ekonomi yönetimi ile bu imaj değişti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in devir teslim töreninde rasyonel siyasete döneceklerini açıklaması, Merkez Bankası Başkanlığı’na Hafize Gaye Erkan’ın atanması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Şimşek ve Erkan’ın politikalarını kabul ettiğini açıklaması, Türkiye’den beklentiler. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısı en yüksek oldu. yükselmesine neden oldu.
‘TEK SEFERDE YAPILIRSA YÜZDE 35’
Bu kritik toplantı Perşembe günü yapılacak. Kurumların yaptığı anketlerde beklenti yüzde 19,5 ile yüzde 20 düzeyinde değişiyor. İKTİSAT Gazetesi olarak ekonomistlerin tahminlerini inceledik. En çok iddialılar arasında yer alan eski TCMB Genel Başkan Yardımcısı ve Para Politikası Kurulu üyesi Fatih Özatay, faiz artırımına bir an önce gidilecekse yüzde 35’e çıkarılması gerektiğine dikkat çekti. üç kat yapılacaksa, geleceği vurgulayarak yüzde 25’e çıkarılması gerekiyor.
‘YÜKLENEBİLİR BİR FAİZ ARTIŞI TAHMİN ETMİYORUM’
ODTÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat ise Perşembe günü PPK’da politika faizinin yüzde 15’e çıkarılmasını beklediğini söyledi. Faiz oranlarında büyük bir artış öngörmediğini, ani bir artışın faturasının ağır olacağına dikkat çeken Murat, yüksek faiz artışının bankaları olduğu kadar firmaları da maliyeti zorlayacağının altını çizdi. Siyasi ilginin yüzde 15’e çıkmasını ve kulaktan kulağa yönlendirme yapmasını beklediğini belirten Murat, önümüzdeki yıl yerel seçimlerin olacağını hatırlatarak, bu döneme kadar ekonomi politikalarında köklü bir değişiklik beklemediğine işaret etti.
‘İLGİ KORİDORU UYGULAMAYA BAŞLAYABİLİR’
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Aslanoğlu, “Son puan 30’un üzerinde olmalı ama nereye kadar gidebileceğini şu an tahmin edemiyorum. 25-30 arası bir noktada durabilir. Faiz koridoru uygulamasını da ciddi bir ihtimal olarak görüyorum.
Deniz Yatırım Yatırım Stratejisi ve Araştırma Dairesi Başkanı Orkun Gödek, swap yapılan yerlerde politika faizinin yüzde 20-25 aralığına taşınmasını beklediğini belirterek, “Bir süre sonra yaparlar mı bilemiyorum. Tek toplantı veya 1-2 toplantıya bölerek yeni yönetimin piyasaya nasıl güçlü bir mesaj vermek isteyeceği doğrultusundadır” dedi.
FAİZ ARTIŞ YÜKLERİ DETAYLI OLMALI
TEPAV Başkanı Dr. Burcu Aydın Özüdoğru, beklentisinin siyasi faiz oranını yüzde 25 civarına çıkarmak olduğunu belirterek, “Politika faizindeki ilk artışın ve verilen mesajların beklentiyi karşılayacak oranda olması gerektiğini düşünüyorum. Enflasyon ve piyasa dinamikleri. Öte yandan, faiz oranlarındaki artışın bankacılık, reel sektör ve kamu maliyesi üzerinde yaratacağı yükler için arka planda detaylı sektörel stres testleri yapılmalıdır. Buna göre PPK toplantısında; Enflasyon, büyüme ve faiz oranları hakkında kısa ve orta vadeli bilgi sağlamalıdır.”
Marbaş Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru, kurum olarak bir rakam beklentisini paylaşmadıklarını belirterek, “Önden yükleme veya patika şeklinde 35’e kadar çıkacak bir süreç öngörüyoruz” dedi.
